Shamsulhaq Doorandish

اطلاعیه رخصتی عمومی! nروز سه شنبه مورخ (۲۸) اسد سال ۱۳۹۹ مصادف به روز استرداد استقلال کشور در سراسر کشور رخصتی عمومی می‌باشد.

هفته‌ی قبل دارایی زاکر برگ موسس فیس‌بک از مرز ۱۰۰ میلیارد دالر گذشت و زاکر برگ یکی از فوق سرمایه‌داران جهان شد. فوق سرمایه‌داران به کسانی گفته می‌شوند که بیشتر از ۱۰۰ میلیارد دالر سرمایه داشته باشند. بیلگتس و جف بزوس نیز از فوق سرمایه‌داران جهان استند. پرسش این است‌که زاکر برگ ۳۶ ساله چه تجارت می‌کند که در این عمر یکی از فوق سرمایه‌داران جهان شده است؟nزاکر برگ نه تجارت طلا دارد و نه تجارت نفت. به تعبیر عام او با هیچ تجارت را شروع کرده است. یعنی موضوع تجارت او چیز واقعی نیست. موضوع تجارت زاکر برگ «فضای مجازی» است. اگر ۳۰ سال پیش کسی در باره‌ی تجارت در فضای مجازی سخن می‌گفت، خنده‌آور و حتا غیر قابل باور بود اما امروز کسانی از جمله‌ی فوق سرمایه‌ی داران جهان استند که موضوع تجارت شان فضای مجازی است. زاکر برگ در سال ۲۰۰۴ فیس‌بک را تاسیس و راه‌اندازی کرد. دیری نگذشت‌که این شبکه‌ی مجازی جهان‌گیر شد و موسس آن یکی از سرمایه‌داران جهان شد.nمنظور من از این یادداشت مشخصا این نیست‌که به سرمایه‌ی زاکر برگ بپردازم، منظور من از این یادداشت این است تا به حقیقتی بپردازم که این حقیقت بیانگر مناسبات بشر و تعیین‌کننده در مناسبات بشر در روزگار مدرن است. این حقیقت چیست؟ «حقیقت مجازی یا حقیقت فضای مجازی است.» بنابراین بحث این یادداشت مناسبات بشر بر اساس واقعیت و بر اساس مجاز است. تا بیست سال پیش مناسبات و ارتباطات بشر معمولا بر اساس واقعیت یا توسط مجرای واقعی صورت می‌گرفت، اما اکنون مناسبات و ارتباط بشر بر اساس واقعیت و مجرای واقعی نه بلکه بر اساس مجاز و مجرا و فضای مجازی صورت می‌گیرد. ارتباطات و مناسبات بر اساس مجاز و فضای مجازی بر ارتباطات و مناسبات واقعی غلبه کرده است‌که این غلبه حتا خود را در سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد. بیلگتس، حف بزوس و زاکر برگ همه از تاجران فضای مجازی و انترنت استند.nبشر همیشه درگیر واقعیت و مجاز بوده است. ترجیح بشر این بوده است‌که مناسبات و ارتباط باید واقعی باشد اما امروز بشر غرق در مجاز و مناسبات و ارتباطات مجازی شده است. واقعیت و ارتباطات واقعی را همه می‌دانیم و نسبت به آن پیش‌فرضی داریم. هر ارتباطی‌که حضوری در یک فضای واقعی صورت بگیرد، ارتباط واقعی است. هرچه‌که دارای ابعاد مادی، عینی و ملموس باشد و بالفعل وجود مادی آن در مکان مشخصی قابل احساس باشد واقعیت دارد.nاما بحث این است‌که مجاز و ارتباطات مجازی چیست؟ به برداشت ساده، امری مجازی این است‌که واقعی، مادی و جسمانی نباشد. یعنی ایده و تصور باشد. ارتباطات مجازی این است‌که نه موضوع ارتباط دارای ابعاد واقعی و حضوری باشد و نه مجرا و فضای ارتباطات، فضای واقعی باشد. اگر چند دهه پیش کسی از ارتباطاتی سخن می‌گفت‌که نه موضوع ارتباط دارای ابعاد واقعی و حضوری باشد و نه مجرای آن در فضای واقعی صورت بگیرد، خنده‌آور و غیر قابل قبول بود. اما اکنون عملا این گونه ارتباطات در فضای مجازی صورت می‌گیرد. میلیون‌ها انسان در شبکه‌ها و فضاهای مجازی باهم ارتباط دارند که موضوع این ارتباطات واقعی، مادی و ملموس نیست و فضا و مجرای ارتباطات نیز واقعی نیست.nانسان هزاران سال است‌که ارتباطات مجازی را شکل داده است. اما به گستردگی ارتباطات مجازی در شبکه‌های مجازی و فضای مجازی انترنتی نبوده است. پیش از این معمولا ارتباطات مجازی انسان نسبتی با واقعیت داشته یا نیاز به فضای واقعی داشته است. زبان و استفاده از زبان امری مجازی است. زیرا موقعی‌که ما باهم صحبت می‌کنیم مشخصا چیزهای مادی و واقعی را بین هم رد و بدل نمی‌کنیم، بلکه ایده‌ها، تصورات و واژه‌ها را رد و بدل می‌کنیم. توسط زبان می‌تواند یک نفر با چند هزار نفر ارتباط برقرار کند. یعنی یک نفر در یک تلار سخنرانی حاضر می‌شود، برای چند هزار نفر سخنرانی می‌کند. در زمان سخنرانی در واقع با چند هزار نفر در حال ارتباط است. این ارتباط، مجازی است. اما مجرا و فضای ارتباط واقعی است. زیرا شنونده‌ها و بیننده‌ها در آن محل حضور جسمانی دارند. درست است‌که ارتباط توسط زبان، ارتباط مجازی است. این ارتباط مجازی معمولا در فضا و مجرای واقعی صورت می‌گرفته است.nپول یک امر و اعتبار مجازی است. پول کاغذ است. شما تعدادی از کاغذ را به عنوان عدد به کسی می‌دهید از طرف چیزهای واقعی مانند میز، خانه و… دریافت می‌کنید. قبلا بشر چیز واقعی می‌داد، چیز واقعی می‌گرفت. مثلا گاو می‌داد، گندم می‌گرفت. با این‌که پول یک اغتبار مجازی است اما نسبتا واقعی است، زیرا جنبه‌ی مادی و ملموسی دارد.nخدای مشترک بین پیروان یک دین نیز مجازی است. بنابراین تاسیس ادیان نیز مجازی صورت می‌گیرد؛ زیرا کسی بنام پیشوا یا پیامبر ایده‌ای را در بین افراد به اشتراک می‌گذارد. این ایده، محور ارتباطات تعدادی از افرادی‌که پیرو یک دین و مذهب استند، می‌شود. پیروان یک دین و مذهب هیچگاه خدای خود را نمی‌بینند، فقط به اساس ایده‌ی مشترک، حضور معنوی و روحانی خدای خود را تصور می‌کنند. اگرچه ایده‌ی دین مجازی است اما ارتباطات دینی معمولا در فضای واقعی و در مجرای واقعی صورت می‌گرفته است‌که این فضا کلیسا، مسجد و… بوده است.nارتباطات در فضای مجازی و در شبکه‌های مجازی فضای واقعی و مجرای واقعی را دور زده است. چندین میلیون انسان عضو فیس‌بک استند و باهم ارتباطات دارند. این ارتباطات در یک شبکه و فضای مجازی صورت می‌گیرد که محدودیت جغرافیایی و مجرا و فضای واقعی ارتباطات را دور زده است. جالب این است‌که توسط شبکه‌ها و فضاهای مجازی تجارت صورت می‌گیرد. همه‌ی ما که عضو فیس‌بک استیم در واقع کارمندان بی‌معاش زاکر برگ استیم و هر قدر مدت و زمانی را که در فیس‌بک سپری می‌کنیم در واقع به رهبر و پیشوای فضای مجازی خود که زاکر برگ باشد پول می‌فرستیم. شاید تعجب کنید که روزانه شما به یک میلیارد پول کمک می‌کنید؛ درحالی‌که خود تان برای پیدا کردن غذای شب و روز تان مشکل دارید.nدر شبکه‌های مجازی و فیس‌بک تنها تجارت نمی‌شود؛ فراتر از تجارت توسط شبکه‌های مجازی و فیس‌بک اطلاعات ما کنترول می‌شود، ذوق ما مدیریت می‌شود و… بنابراین فضاها و شبکه‌های مجازی، مناسبات پیشوایی و پیروی جدیدی را ایجاد کرده‌اند. زاکر برگ تنها موسس فیس‌بک نیست، بلکه پیشوایی با میلیون‌ها پیرو در جهان است‌که یک فضا و شبکه‌ی مجازی برای پیروان خود ایجاد کرده است. توسط این فضا و شبکه‌ی مجازی احساسات، عواطف و تصورات اعضای فیس‌بک را مدیریت می‌کند.nاکثریت ما چندین ساعت زندگی خود را در ۲۴ ساعت در فیس‌بک سپری می‌کنیم. بی‌آنکه بدانیم ضرورت چیست و چرا در فیس‌بک حضور داشته باشیم، در فیس‌بک حضور داریم و مشغول فیس‌بک استیم. با این مشغولیتی بدون ضرورت در فضای مجازی در واقع به پیشوای خود که زاکر برگ باشد پول می‌فرستیم. حتا می‌توان گفت مشغولیت بدون ضرورت نوعی از عبادت و تخلیه‌ی روانی و عاطفی می‌تواند باشد. بنابراین مشغولیت بدون ضرورت در فیس‌بک نوعی از عبادت و نیایشی است‌که برای پیشوای خود زاکر برگ انجام می‌دهیم.nدرست است‌که شبکه‌ها و فضاهای مجازی سهولت‌هایی را در ارتباطات و مناسبات فرهنگی و اجتماعی انسان ایجاد کرده است، اما فضاها و شبکه‌های مجازی چالش‌های اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی خود را نیز در پی دارد. بنابراین بشر تنها وارد مناسبات و ارتباطات تازه‌ و گسترده‌ی مجازی‌ای نشده است، بلکه وارد حقیقت‌های تازه و چالش برانگیز در مناسبات فرهنگی، اعتقادی، روانی، عاطفی، ارتباطی و هویتی خود نیز شده است.کاپی

چیزهای خوب بیشتر زمان نیاز دارد.nصبور باشید.

ربطی به خدا و بیخدایی ندارد.nnکشور کافران زلزله می شود به این نتیجه nمی رسند که باید خانه های ضد زلزله بسازندnnکشور مسلمانان به این نتیجه می رسندn که خدایی از آسمانها آنها را تنبيه کرده است!nnخشکسالی میشود کافران به این نتیجه nمی رسند كه آب و هوا تغییر کرده و برای nآن باید راه و چاره ای بیابندnnمسلمانان به این نتیجه می رسند كه نمازn کم خوانده شده و موی زنان بیرون بوده nو خدا از آنان انتقام گرفته است!nnجامعه کافران وقتی وضعیت اقتصادیn خراب شود به این نتیجه می رسند nکه سازماندهی و مدیریت اقتصادیn كشور اشکال داشته و صادرات و وارداتn تنظیم نبوده و باعث رکود اقتصادی شده استnnجامعه مسلمانان به این نتیجه می رسند nکه خدا آنها را در فقر قرار داده تا ایمانn آنها را آزمایش کند!nnجامعه کافران وقتی یک بیماری همه گیر nشود، علت بیماری را کشف کرده و برایn درمان آن واکسن و آنتی ویروس وn دارو اختراع میکنند،nnجامعه مسلمانان تصور میکنند بلای آسمانی nنازل شده و دلیل آن کفر گویی بوده است!nnآنها نان شان را می خورند و ما ،nشلاق جهالت مان را،nآری ای هموطنnجهل ،nنرمترین بالشتی است که انسان میتواند nبه راحتی سر خود را بر روی آن بگذارد..nکاپی از صفحه نسل آزاد اندیشان